 |
| स्वातंत्र्य दिनाच्या दिवशी एक विद्यार्थी देशभक्तीचे भाषण करताना – आपल्या स्वातंत्र्य लढ्याची आठवण आणि नव्या भारताची शपथ. |
स्वातंत्र्य दिन भाषण मराठी | Swatantrya Din Bhashan Marathi
प्रस्तावना
नमस्कार उपस्थित सर्व मान्यवर, आदरणीय प्राचार्य, शिक्षकवर्ग, पालक आणि माझ्या प्रिय विद्यार्थी मित्रांनो! आज आपण सर्वजण येथे एकत्र आलो आहोत एक अत्यंत महत्त्वाच्या आणि पवित्र अशा दिवशी — १५ ऑगस्ट, भारताचा स्वातंत्र्य दिन साजरा करण्यासाठी! हा दिवस केवळ एक सण नाही, तर आपली अस्मिता, स्वाभिमान आणि देशभक्ती जागृत करणारा सोहळा आहे. आजच्या दिवशी आपण त्या असंख्य ज्ञात आणि अज्ञात वीरांना अभिवादन करतो, ज्यांनी आपल्या देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी प्राण अर्पण केले.
स्वातंत्र्य लढ्याची पार्श्वभूमी
भारतीय उपखंडात ब्रिटीशांनी १७५७ मध्ये पाय रोवले आणि हळूहळू संपूर्ण देशावर आपली सत्ता प्रस्थापित केली. या दीर्घकाळात त्यांनी केवळ भौतिक नव्हे तर मानसिक गुलामी लादली. भारतीय लोकांवर अन्याय, शोषण, आणि विषम वागणूक सुरु झाली. शेती, उद्योग, व्यवसाय यावर नियंत्रण आले आणि भारतीयांची आर्थिक व सामाजिक स्थिती खालावली.
याविरुद्ध आवाज उठवणारे पहिले क्रांतिकारक म्हणजे १८५७ चे स्वातंत्र्यवीर — मंगल पांडे, लक्ष्मीबाई, तात्या टोपे आणि नानासाहेब पेशवे. या लढ्यामुळेच भारतीय जनतेमध्ये स्वातंत्र्याची पहिली ठिणगी पेटली.
स्वातंत्र्य चळवळीचे प्रमुख टप्पे
- १८५७: पहिली स्वातंत्र्याची लढाई (सिपायांचे बंड).
- १८८५: काँग्रेसची स्थापना.
- १९०५: वंग विभाजनविरोधी चळवळ.
- १९१९: जालियनवाला बाग हत्याकांड – क्रांतीचे उगमस्थान.
- १९२०: महात्मा गांधींच्या नेतृत्वाखाली असहकार आंदोलन.
- १९३०: दांडी यात्रा – मीठ सत्याग्रह.
- १९४२: 'भारत छोडो' आंदोलन – निर्णायक पाऊल.
स्वातंत्र्य सैनिकांचे योगदान
भारतीय स्वातंत्र्य संग्रामात हजारो थोर व्यक्तींनी भाग घेतला. काहींची नावे आज इतिहासात सुवर्णाक्षरांनी कोरली गेली आहेत, परंतु अनेक अज्ञात नायकांनीही बलिदान दिलं.
- महात्मा गांधी: सत्य आणि अहिंसेच्या मार्गाने लढा देणारे महामानव.
- लोकमान्य टिळक: "स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे" ही गर्जना करणारे.
- सुभाषचंद्र बोस: आझाद हिंद सेनेचे शौर्य.
- भगतसिंग, राजगुरू, सुखदेव: तरुणांच्या रक्तात धगधगणारी देशभक्ती.
- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर: संविधानाच्या माध्यमातून खऱ्या अर्थाने स्वातंत्र्य देणारे.
१५ ऑगस्ट १९४७ – स्वातंत्र्याचा ऐतिहासिक दिवस
१५ ऑगस्ट १९४७ – हा दिवस भारतीय जनतेच्या इतिहासातील सुवर्णपान आहे. या दिवशी, मध्यरात्री १२ वाजता भारत स्वतंत्र झाला आणि पंडित जवाहरलाल नेहरूंनी दिलेलं 'Tryst with Destiny' हे ऐतिहासिक भाषण दिल्लीतील संसदेच्या सभागृहात गुंजलं.
लाल किल्ल्यावर तिरंगा फडकवून स्वातंत्र्याची घोषणा करण्यात आली. लाखो लोक रस्त्यावर आले, घोषणांनी आणि आनंदाने संपूर्ण देश भरून गेला.
स्वातंत्र्यानंतरची प्रगती
स्वातंत्र्यानंतर भारताने विज्ञान, शिक्षण, आरोग्य, कृषी, संरक्षण, तंत्रज्ञान आदी अनेक क्षेत्रात लक्षणीय प्रगती केली. ISRO, DRDO, IIT, AIIMS यांसारख्या संस्थांनी भारताला जागतिक पातळीवर उभं केलं आहे.
परंतु अजूनही आपल्यासमोर अनेक आव्हाने आहेत – गरीबी, अशिक्षा, लाचलुचपत, महिला अत्याचार, पर्यावरणाचा ऱ्हास इत्यादी. या समस्यांशी दोन हात करण्यासाठी प्रत्येक नागरिकाचे योगदान गरजेचे आहे.
विद्यार्थ्यांची भूमिका
आजच्या विद्यार्थ्यांना केवळ स्वातंत्र्याचा इतिहास वाचणं पुरेसं नाही, तर त्या इतिहासातील प्रेरणा घेऊन समाजात काहीतरी सकारात्मक योगदान देणं अत्यावश्यक आहे. शिस्त, अभ्यास, जबाबदारी, आणि देशभक्ती हे मूल्य अंगीकारून आपण सशक्त भारताच्या निर्मितीत हातभार लावू शकतो.
देशभक्ती म्हणजे काय?
देशभक्ती म्हणजे फक्त घोषणाबाजी नाही. ती आहे – प्रामाणिकपणे काम करणं, मताचा योग्य वापर करणं, कर चुकवणं टाळणं, सार्वजनिक मालमत्तेचे रक्षण करणं, आणि सहिष्णुता बाळगणं. आपण सर्वजण देशभक्ती या मूल्याचा खऱ्या अर्थाने स्वीकार केला, तर भारत अजून प्रगत देश बनू शकतो.
स्वातंत्र्य दिनाचे महत्त्व
स्वातंत्र्य दिन म्हणजे केवळ ध्वजवंदनाचा कार्यक्रम नाही, तो आपल्या एकतेचे, विविधतेतील सौहार्दाचे, आणि देशप्रेमाचे प्रतीक आहे. शाळा, महाविद्यालये, कार्यालये, संपूर्ण देश हा दिवस मोठ्या उत्साहाने साजरा करतो.
शेवटचा संदेश
आजच्या दिवशी आपण सर्वांनी स्वतःला एक शपथ द्यावी — की देशप्रेम, प्रामाणिकपणा, कर्तव्यनिष्ठा याच्या मार्गाने आपण पुढे जाऊ. आपल्यासाठी बलिदान देणाऱ्या वीरांना खरी श्रद्धांजली म्हणजे आपण जबाबदार नागरिक होणं आणि भारताला घडवणं.
🇮🇳 जय हिंद! जय भारत! वंदे मातरम्! 🇮🇳
✍️ निष्कर्ष
स्वातंत्र्य दिन हे आपल्या देशभक्तीचे, त्यागाचे, आणि एकतेचे प्रतीक आहे. हे भाषण म्हणजे एक आठवण आहे – की आपण केवळ स्वतंत्र झालो नाही, तर एक जबाबदारी घेतली आहे. ही जबाबदारी म्हणजे आपल्यातील प्रत्येक व्यक्तीने देशासाठी काहीतरी सकारात्मक करणे. चला तर, या पवित्र दिवशी आपण आपल्या भारतमातेला एक यशस्वी, सुरक्षित आणि समृद्ध राष्ट्र बनवण्याचा संकल्प करूया.
🗓️ तुमचं मत खाली कॉमेंटमध्ये नक्की कळवा आणि मराठी वाचनालय फॉलो करा!
अधिक वाचा ➤ गुरुपौर्णिमा : निबंध, भाषण व इतिहास (मराठीत)मराठी भाषण वाचण्यासाठी खालील बटणावर क्लिक करा
भाषण संग्रह पहा
टिप्पणी पोस्ट करा